Metody małoinwazyjne
Laryngologia

Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych (PZZP) - są grupą  przewlekłych chorób zapalnych o niejasnej etiologii. Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych (PZZP) jest stanem chorobowym zasadniczo odmiennym od zapalenia ostrego, tak pod względem etiologii, jak i charakteru zmian objawowych oraz stosowanego leczenia. Zmiany patologiczne w błonie śluzowej zatok charakteryzują się trwałą przebudową struktury tkanki i często uniemożliwiają samoistny powrót do stanu prawidłowego. Przewlekłe zapalenia zatok przynosowych należy pojmować jako grupę schorzeń charakteryzujących się występowaniem stanu zapalnego błony błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, który utrzymuje się nieprzerwanie, przez co najmniej 12 tygodni.

Patofizjologia PZZP
Zespół objawów obejmuje zgrubienia i przerost błony śluzowej, metaplazję nabłonka, zanik gruczołów błony śluzowej, zanik rzęsek. Przewlekłemu zapaleniu zatok przynosowych towarzyszą często schorzenia współistniejące, będące efektem i reakcją na toczący się w zatokach przewlekły stan zapalny. Są to przewlekłe nieżyty krtani, oskrzeli, schorzenia alergiczne. PZZP jest często konsekwencją niedoleczonego ostrego zapalenia zatok przynosowych i dlatego powinno być rozpatrywane jako choroba przewlekła, o naturalnym fluktuacyjnym charakterze aktywności. Celem terapeutycznym jest długotrwała kontrola dolegliwości przez dostępne leczenie zarówno zachowawcze, jak i chirurgiczne.

  Leczenie PZZP

  • Leczenie zachowawcze

Obecnie podstawą leczenia zachowawczego PZZP jest stosowanie glikokortykosteroidów donosowo i w niektórych przypadkach doustnie. Takie leczenie może być uzupełniane różnorodnymi środkami, włączając w to płukanie nosa roztworem soli fizjologicznej czy antybiotykoterapię. Uzyskanie sukcesu terapeutycznego w długoterminowym leczeniu zachowawczym, szczególnie w przypadku stosowania glikokortykosteroidów donosowych, jest jednak w znacznej mierze zależne od współpracy i stopnia satysfakcji pacjenta.

  • Leczenie chirurgiczne

W przypadku braku poprawy po leczeniu zachowawczym możliwe jest zastosowanie leczenia chirurgicznego. Obecnie złotym standardem w postępowaniu chirurgicznym jest Endoskopowa chirurgia zatok przynosowych. Chirurgia endoskopowa zatok przynosowych (FESS) rozwinęła się na potrzeby leczenia PZZP jako metoda, której celem jest odblokowanie ujść zatok w kompleksie ujściowo-przewodowym. W świetle aktualnych badań opinia, że złotym standardem leczenia PZZP jest interwencja chirurgiczna, ustępuje przekonaniu, że podstawowym postępowaniem w przewlekłym zapaleniu zatok przynosowych jest leczenie zachowawcze, które należy stosować w pierwszej kolejności. Postępowanie chirurgiczne powinno być wdrożone dopiero u pacjentów, u których postępowanie zachowawcze nie przyniosło trwałej poprawy. Opracowano wiele metod i schematów leczenia zachowawczego). PZZP nie jest wyłącznie następstwem zablokowania ujść zatok przynosowych, ale także  zakażenia i powstającego w konsekwencji stanu zapalnego błony śluzowej. Szczególną rolę w patomechanizmie PZZP przypisuje się reakcji zapalnej błony śluzowej nosa i obecności jej mediatorów.
Celem leczenia zarówno zachowawczego jak i chirurgicznego przewlekłego zapalenia zatok przynosowych jest usunięcie lub zmniejszenie nasilenia objawów choroby i związanych z nią dolegliwości oraz poprawa jakości życia pacjentów, a także przeciwdziałanie uciążliwościom związanym z chorobą lub jej nawrotem.

 
  • Tomografia wiązki stożkowej (usługa nowa zaoferowana w wyniku realizacji programów Unii Europejskiej).
 

Tomografia wiązki stożkowej, w porównaniu z konwencjonalnymi zdjęciami RTG w znaczny sposób zwiększa możliwości diagnostyczne w laryngologii. Dawki promieniowania podczas badania CBCT są wielokrotnie mniejsze niż w konwencjonalnej tomografii komputerowej (spiralnej), dzięki czemu możliwe jest bezpieczne wykonywanie badań kontrolnych oraz badań u dzieci.

Tomografia CBCT okazuje się przydatna w diagnostyce stanów zapalnych oraz innych patologii zatok przynosowych, a także przy określaniu długości wyrostków rylcowatych (zespół Eagle’a). 

Ponadto badanie daje lekarzowi cenne informacje diagnostyczne na temat:

  • jamy nosowej (skrzywienie przegrody, określenie drożności przewodów nosowych),

  • zatok przynosowych

  • diagnostyki górnych dróg oddechowych np. w analizie chrapania

  • anatomii struktur ucha wewnętrznego, pozwalając tym samym w precyzyjny sposób przeanalizować ten najbardziej skomplikowany odcinek narządu słuchu.

     

Zastosowanie tomografii CBCT w laryngologii:

1. Diagnostyka ostrych i przewlekłych stanów zapalnych zatok.

2. W badaniach o charakterze kontrolnym i przesiewowym mają miejsce techniki o obniżonych parametrach – badania niskodawkowe.

3. Badania schorzeń uszu – z wykorzystaniem techniki wysokiej rozdzielczości do badania struktur kostnych – w przewlekłych procesach zapalnych, głównie przed planowanym zabiegiem operacyjnym.

4. Badania i wykrywanie powikłań usznopochodnych i zatokopochodnych, jak np. ropień oczodołowy, ropień mózgu, ropień móżdżku, ropień nadoponowy i podoponowy.

5. Diagnostyka urazów głowy, szczególnie urazy twarzoczaszki oraz złamania w obrębie uszu.

6. Diagnostyka szumów usznych – szczególnie w podejrzeniu nerwiaka n. VIII, jako badanie początkowe.

 
 

Badanie endoskopowe górnych dróg oddechowych w śnie farmakologicznym (usługa nowa zaoferowana w wyniku realizacji programów Unii Europejskiej).

Badanie jest części procesu diagnostycznego chrapania i bezdechów śródsennych. Badamy natężenie odgłosów chrapania, zaburzenia przepływu powietrza przez jamy nosa i przez usta, napięcie mięśni gardła. Dzięki rozwojowi endoskopii i zastosowaniu fiberoendoskopów o małej średnicy, możemy oglądać „na żywo” miejsca, w którym dochodzi do obturacji górnych dróg oddechowych. Farmakologiczny sen (wywołany przez leki) umożliwia u większości pacjentów wykonanie tego badania. Z doświadczenia wynika, że chorzy na obturacyjną postać zespołu snu z bezdechami (ang. obstructive sleep apnea syndrome, OSAS) mają zmniejszoną objętość górnych dróg oddechowych w porównaniu z osobami zdrowymi. Badania obrazowe, np. tomografia komputerowa, pozwalają uwidocznić obszar górnych dróg oddechowych. Istaotne jest na jakim poziomie zmniejsza się ta objętość. Odpowiedź może dać badanie endoskopowe gardła dolnego w trakcie snu indukowanego farmakologicznie.